Νυκτερινές κράμπες στα κάτω άκρα: Πως αντιμετωπίζονται ?

Ας περιγράψουμε ένα υποθετικό σενάριο ασθενούς με νυκτερινές κράμπες στα κάτω άκρα. Πρόκειται για  γυναίκα ηλικίας 74 ετών η οποία αναφέρει συχνές κράμπες οι οποίες εμφανίζονται στη διάρκεια της νύκτας.  Οι κράμπες παρουσιάζονται με συχνότητα τέσσερις με πέντε φορές την εβδομάδα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η ασθενής δεν αναφέρει άλλα σοβαρά ιατρικά προβλήματα. Η φυσική εξέταση είναι φυσιολογική.

Τι θα πρέπει να προταθεί θεραπευτικά στην ασθενή?

• Συμπληρώματα μαγνησίου ?

• Βεραπαμίλη ?

• Ασκήσεις διάτασης γάμπας ?

• Υδροξυχλωροκίνη ?

• Σπιρονολακτόνη ?

Η ορθή απάντηση είναι η έναρξη ασκήσεων γάμπας.

Οι νυκτερινές κράμπες στα πόδια είναι πολύ συχνές καθώς εμφανίζονται στο 40% των ατόμων άνω των 50 ετών. Εάν οι κράμπες εμφανίζονται συχνά, ο ύπνος των ασθενών διαταράσσεται πράγμα που έχει ως επακόλουθο την εμφάνιση κόπωσης και μείωσης του επιπέδου της ποιότητας ζωής.

Το πρώτο βήμα για να βοηθηθούν οι ασθενείς είναι να τεκμηριωθεί η διάγνωση. Μια πάθηση με παρόμοια συμπτώματα είναι το σύνδρομο των ανησύχων ποδών. Τόσο οι νυχτερινές κράμπες στα πόδια όσο και το σύνδρομο των ανησύχων ποδών εμφανίζονται στη διάρκεια της νύχτας. Το σημαντικότερο σημείο διαφοροποίησης μεταξύ των δύο καταστάσεων είναι το γεγονός ότι τα συμπτώματα του σύνδρομου των ανησύχων ποδών είναι πλέον συνεχή και, το σημαντικότερο, βελτιώνονται με την κίνηση του άκρου, ιδίως με σύντομες περιόδους περπατήματος. Μια άλλη περίπτωση αφορά στο να είναι οι κράμπες επακόλουθο της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνει ο ασθενής για άλλα νοσήματα. Ο γιατρός θα πρέπει να ελέγξει την φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει ο ασθενής επειδή αρκετά φάρμακα μπορεί να είναι εκλυτικοί παράγοντες, με τους β-αγωνιστές και τα καλιοσυντηρητικά διουρητικά (σπιρονολακτόνη), να αποτελούν τις πιο συχνές αιτίες.

Πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι οι ασκήσεις διάτασης αποτελούν τον κύριο πυλώνα της προληπτικής θεραπείας. Σε ενδιαφέρουσα μελέτη οι συγγραφείς αξιολόγησαν την επίδραση των διατάσεων της γάμπας και της ποδοκνημικής σε 80 ασθενείς ηλικίας άνω των 55 ετών που είχαν νυχτερινές κράμπες στα πόδια και δεν λάμβαναν καμία θεραπεία. Οι μισοί από τους ασθενείς έκαναν διατάσεις γάμπας και ποδοκνημικής κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενώ η ομάδα ελέγχου δεν έκανε ασκήσεις διατάσεως. Διαπιστώθηκε ότι η συχνότητα και η σοβαρότητα των κραμπών ήταν στατιστικά σημαντικά μικρότερη στην ομάδα των ασθενών που υποβαλλόταν σε διατάσεις γάμπας και ποδοκνημικής. διατάσεων.

Έχουν μελετηθεί πολλές θεραπευτικές επιλογές. Έτσι για πολλά χρόνια, η κινίνη αποτελούσε τη συνήθη θεραπεία μέχρι που ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ την απαγόρευσε το 1994 λόγω των παρενεργειών της. Παρ όλα αυτά μεταανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2015 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα υπάρχοντα δεδομένα σχετικώς με την αποτελεσματικότητα της κινίνης είναι χαμηλής επιστημονικής ποιότητος. Ίσως το φάρμακο σε δόση 200-500 mg την ημέρα να μειώνει τον αριθμό, την ένταση και τις ημέρες κράμπας.

Μια πρόσφατα δημοσιευμένη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη κλινική μελέτη με χορήγηση βιταμίνης Κ2 σε δόση 180 μg την ημέρα σε ασθενείς με νυκτερινές κράμπες αποδείχθηκε αποτελεσματική σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο.

Οι ασθενείς με κίρρωση ήπατος παρουσιάζουν συχνά ενοχλητικές νυχτερινές κράμπες στα πόδια. Σε μελέτη 30 ασθενών με κίρρωση που είχαν σοβαρές μυϊκές κράμπες και οι οποίοι έλαβαν θεραπεία με 2 g ταυρίνης διαπιστώθηκε ότι το φάρμακο μείωσε την συχνότητα και την ένταση των ενοχλημάτων.

Τέλος όσον αφορά σο μαγνήσιο το οποίο συνταγογραφείται κατά κόρον από τους παθολόγους αλλά και ιατρούς άλλων ειδικοτήτων για την αντιμετώπιση των νυκτερινών κραμπών, σε πρόσφατη Cochrane ανασκόπηση υποστηρίζεται ότι το Μαγνήσιο δεν προφυλάσει τους ηλικιωμένους ανθρώπους από την εμφάνιση νυκτερινών κραμπών.

Συμπέρασμα

Η καλύτερη επιλογή για την πρόληψη των μυϊκών κραμπών είναι οι ασκήσεις διάτασης.

Τα συμπληρώματα βιταμίνης Κ2 αποτελούν υποσχόμενη και ασφαλή εναλλακτική επιλογή.