ΜΕΝΟΥ ΠΑΘΗΣΕΩΝ
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Καρκίνος του Στομάχου
(Γαστρικός Καρκίνος)
Ελκώδης Κολίτις και Νόσος του Crohn:
Δύο σημαντικά νοσήματα του πεπτικού συστήματος με ταχυτάτη εξάπλωση σε όλο τον κόσμο
Νόσος του Crohn
Ορισμοί
Προληπτικός έλεγχος (screening) ονομάζεται ο περιοδικός έλεγχος με προκαθορισμένη μεθοδολογία ομάδων υγιούς πληθυσμού με στόχο την κατάδειξη παθολογικής κατάστασης που όμως μέχρι στιγμής δεν έχει προκαλέσει κανένα σύμπτωμα. Αφορά άτομα ασυμπτωματικά (χωρίς κανένα σύμπτωμα, άτομα φαινομενικά υγιή).
Αντίθετα υπάρχουν ήδη διαγνωσμένα νοσήματα για τα οποία επειδή είναι γνωστό ότι μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο οι πάσχοντες θα πρέπει επίσης να υποβάλλονται σε περιοδικό έλεγχο.
Ποιες ομάδες του πληθυσμού θα πρέπει να υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο ?
Οι ομάδες αυτές περιλαμβάνονται στον πίνακα και αναλύονται στη συνέχεια.
Α) Καρκίνος παχέος εντέρου.
Εμφανίζεται στην πλειονότητά του μετά την ηλικία των 50 ετών. Ο προληπτικός έλεγχος του πληθυσμού θα πρέπει να αρχίζει μετά την ηλικία των 50 ετών.
Β) Καρκίνος στομάχου
Δεν υπάρχουν οδηγίες προληπτικού ελέγχου σε ασυμπτωματικά άτομα. Πάντως εάν σε μια οικογένεια εμφανιστεί μία ή περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του στομάχου τότε όλοι οι συγγενείς πρώτου βαθμού του αρρώστου θα πρέπει να ελεγχθούν για τυχόν ύπαρξη λοίμωξης του στομάχου από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
Γ) Καρκίνος παγκρέατος
Η έγκαιρη διαπίστωση καρκίνου του παγκρέατος αποτελεί αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας. Δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επίσημες διεθνείς οδηγίες.
Δ) Καρκίνος ήπατος
Άτομα με κίρρωση ήπατος θα πρέπει να υποβάλλονται σε περιοδικό έλεγχο για τυχόν ανάπτυξη ηπατοκυτταρικού καρκινώματος στο έδαφος της κίρρωσης.
1. Πόσα άτομα στην χώρα μας αντιμετωπίζουν πεπτικά προβλήματα για τα οποία μπορεί να γίνει τσεκ απ?
Για τον καρκίνο του παχέος εντέρου δεν υπάρχουν αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία στη χώρα μας σχετικώς με τον αριθμό των πασχόντων. Από διεθνείς στατιστικές φαίνεται ότι περίπου 6% του πληθυσμού θα εμφανίσει καρκίνο του παχέος εντέρου στη διάρκεια της ζωής του. Από τα άτομα αυτά θα επιβιώσει συνολικά πλέον του 50%. Ευνόητο είναι ότι όσο πρωιμότερο είναι το στάδιο της νόσου κατά τη διάγνωση τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επιβίωσης.
Ο καρκίνος του στομάχου είναι λιγότερο συχνός όμως οι πιθανότητες επιβίωσης είναι μικρότερες.
Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι σπάνιος (η συχνότητα δείχνει αυξητικές τάσεις τα τελευταία χρόνια) όμως οι πιθανότητες επιβίωσης είναι σχεδόν μηδενικές.
Ο καρκίνος του ήπατος είναι αρκετά συχνός. Όταν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο έχει καλή πρόγνωση.
Ο οισοφάγος Barrett που αποτελεί την πλέον σοβαρή συνέπεια της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης μπορεί να προσβάλλει σημαντική αναλογία των ατόμων που πάσχουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Από την τελευταία μπορεί να υποφέρει μέχρι και 10% του πληθυσμού. Αποτελεί προκαρκινική κατάσταση για εμφάνιση αδενοκαρκινώματος του οισοφάγου.
2. Ποιες είναι οι συνέπειες αυτών των προβλημάτων, εάν δεν ανιχνευθούν εγκαίρως ?
Τα κακοήθη νοσήματα αποτελούν ευθεία απειλή για τη ζωή του πάσχοντος. Τα καλοήθη νοσήματα μειώνουν την ποιότητα της ζωής των ασθενών και απαιτούν συστηματική ιατρική φροντίδα και παρακολούθηση.
3. Σε ποιες ηλικίες εκδηλώνονται συνήθως, σε τι ποσοστό αφορούν άντρες και γυναίκες ?
Τα κακοήθη νοσήματα του πεπτικού συστήματος εκδηλώνονται συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών. Τα καλοήθη νοσήματα προσβάλλουν οποιαδήποτε ηλικία. Σε ορισμένα από τα νοσήματα που προαναφέρθηκαν φαίνεται ότι οι άνδρες προσβάλλονται σε μεγαλύτερη αναλογία συγκριτικώς με τις γυναίκες.
4. Ποιες εξετάσεις συμπεριλαμβάνει το τσεκ απ για κάθε ένα από τα όργανα του πεπτικού και τι δείχνουν αυτές οι εξετάσεις ?
Οι εξετάσεις ανήκουν σε δύο ομάδες: επεμβατικές και μη επεμβατικές.
Οι επεμβατικές περιλαμβάνουν τις ενδοσκοπήσεις του πεπτικού σωλήνα: Κολονοσκόπηση για την ανίχνευση του καρκίνου και των πολυπόδων του παχέος εντέρου και γαστροσκόπηση για την ανίχνευση του καρκίνου του οισοφάγου και του στομάχου. Οι ενδοσκοπήσεις προσφέρουν τη δυνατότητα λήψης τεμαχιδίων από το εσωτερικό των αντιστοίχων οργάνων προκειμένου να τεθεί η διάγνωση (βιοψία). Στις επεμβατικές ανήκουν και οι απεικονιστικές εξετάσεις όπως πχ το υπερηχογράφημα και η αξονική τομογραφία ήπατος και παγκρέατος για την έγκαιρη κατάδειξη καρκίνου των οργάνων αυτών. Οι ενδοσκοπήσεις είναι ευνόητο ότι μπορούν επίσης να διαγνώσουν και τις καλοήθεις καταστάσεις όπως πχ τον οισοφάγο Barrett, την ελκώδη κολίτιδα και τους πολύποδες παχέος εντέρου.
Οι μη επεμβατικές περιλαμβάνουν την ανίχνευση αιμοσφαιρίνης κοπράνων για την κατάδειξη καρκίνου και πολυπόδων του παχέος εντέρου και τις δοκιμασίες ανίχνευσης της λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (εξέταση αίματος για ανίχνευση αντισωμάτων και test αναπνοής).