Πιθανόν να ακούσατε πρόσφατα ότι η διαλείπουσα νηστεία (δίαιτα), που εφαρμόζεται με σκοπό την απώλεια σωματικού βάρους αυξάνει την καρδιαγγειακή θνησιμότητα κατά 91%. Δεδομένης της δημοτικότητας της διαλειμματικής δίαιτας, ήταν βέβαιο ότι θα προκαλούσε το ενδιαφέρον του κόσμου. Υπάρχουν όμως λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να αγνοήσετε το συμπέρασμα αυτής της μελέτης. Η διαλείπουσα δίαιτα δεν θα διπλασιάσει τις πιθανότητες πρόωρου θανάτου. Οι λόγοι, όπως αναφέρονται στην τελευταία έκδοση του Medscape, εκτίθενται στη συνέχεια.
Η εν λόγω μελέτη παρουσιάστηκε στο συνέδριο επιδημιολογίας και πρόληψης της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας στο Σικάγο. Οι ερευνητές ανέλυσαν δύο ομάδες δεδομένων προκειμένου να μελετήσουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτής της δίαιτας που έχει γίνει δημοφιλής σε ανθρώπους όπως ο Elon Musk, η Jennifer Aniston και ο Rishi Sunak. Πολλές διαφορετικές εκδοχές της διαλειμματικής δίαιτας έχουν υπάρξει με την πάροδο του χρόνου όμως η τρέχουσα σύσταση είναι να τρώτε σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, εξ ου και η αλλαγή του όρου σε "time-restricted eating". Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα παρακολούθησης 8 ετών για περισσότερους από 20.000 συμμετέχοντες.
Διαπιστώθηκε ότι εκείνοι που έτρωγαν τα γεύματά τους μέσα σε «παράθυρο» 8 ωρών (δηλαδή, έμεναν νηστικοί για περισσότερες από 16 ώρες την ημέρα) είχαν μεγαλύτερη καρδιαγγειακή θνησιμότητα από την ομάδα ελέγχου, η οποία έτρωγε κατά τη διάρκεια «παραθύρου» 12 έως 16 ωρών (δηλαδή, έτρωγαν αρκετά σταθερά καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας). Η πρώτη ομάδα παρουσίαζε αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου κατά 91% σε σύγκριση με την δεύτερη ομάδα.
Μεγάλο μέρος των πρώτων αναφορών στα δελτία ειδήσεων βασίστηκε σε δελτίο τύπου που εξέδωσε η American Heart Association. Δυστυχώς όμως οι αριθμοί στο δελτίο τύπου και στην περίληψη του συνεδρίου δεν ταυτίζονταν. Το δελτίο τύπου ανέφερε αύξηση της καρδιαγγειακής θνησιμότητας κατά 91%, ενώ η περίληψη του συνεδρίου τεκμηρίωνε αναλογία κινδύνου 1,96 με 95% Confidence Intervals 1,23 - 3,13.
Μια μικρή μαθηματική διευκρίνηση: Ο λόγος κινδύνου 1,96 δεν σημαίνει ότι ο κίνδυνος για καρδιαγγειακή θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 96%. Επί πλέον η κάλυψη από τον Τύπο βασίστηκε σε αδημοσίευτα, μη αναθεωρημένα αποτελέσματα. Είναι απολύτως δικαιολογημένο να επικριθούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για την προβολή μιας τέτοιας προκαταρκτικής έρευνας, αλλά και η American Heart Association για την προώθησή της.
Δεν θα προχωρήσω στις επιστημονικά ατεκμηρίωτες απόψεις και τα μειονεκτήματα της μελέτης η οποία σημειωτέον αποτελεί περίληψη και όχι πλήρες επιστημονικό άρθρο το οποίο θα υποστεί την τεράστια «βάσανο» της αξιολόγησης πριν την πιθανή του δημοσίευση.
Ανεξάρτητα από όλες τις άλλες κριτικές σχετικά με τον προκαταρκτικό χαρακτήρα της ανάλυσης, την ανακρίβεια των διατροφικών ερωτηματολογίων και το ζήτημα της υπολειπόμενης σύγχυσης, πρόκειται ουσιαστικά για μια μηδενική μελέτη. Δεν υπάρχει τίποτα κακό με τις επιστημονικές παρουσιάσεις στα ειδικά συνέδρια υπό μορφή posters όμως δεν θα έπρεπε να γίνονται τέτοιες ανακοινώσεις. Οι διάφοροι φορείς θα πρέπει να περιμένουν έτσι ώστε να είναι σίγουροι προτού τις ανακοινώσουν στον κόσμο.